عنوان 20- در چند سال اخیر صنعت فولاد با مشکلات زیادی مواجه بوده که می تواند بر حجم تولید تاثیر بگذارد. به عنوان مثال کمبود برق در تابستان امسال باعث کاهش 50 درصدی تولید صنعت آهن کشور شد و این موضوع می تواند بر افزایش درآمد و تامین مالی طرح های عمرانی تاثیرگذار باشد.
اما در این بین مشکلات دیگری عرصه را بر بازیکنان فولاد تنگ کرده است، اتفاقی که می تواند سرمایه گذاری های انجام شده را تهدید کند. شاید یکی از چالش های اصلی فعالان صنعت فولاد تغییر سیاست اتخاذ شده برای این بخش باشد. عدم ثبات در قوانین، ریسک بسیاری از سرمایه گذاری ها را افزایش داده است.
البته همه این سیاست ها در حیطه وزارتخانه ها نیست و مربوط به تامین مواد اولیه، زیرساخت ها و مالیات است، اما سیاست ارزی در سال های اخیر توانسته عرصه فولادسازان را بیش از پیش تنگ کند.
با کاهش ذخایر ارزی و افزایش نرخ دلار، تغییرات زیادی در سیاست ارزی دولت ایجاد شده است. یکی از موضوعاتی که در سال گذشته فشار بر کارخانه های فولاد را افزایش داد، بازگشت 100 درصدی ارز حاصل از صادرات به سامانه نیما بود که یکی از دلایل کاهش صادرات بود، چرا که این تصمیم باعث کاهش تمایل صادرکنندگان شد.
اما موضوع دیگری که می توان در سایه بازگشت ارز در سامانه نیما قرار داد بحث تامین مواد اولیه است. کارخانه های فولادی که باید بخش زیادی از هزینه های خود را برای توسعه، تهیه تجهیزات و … در سامانه نیما تامین کنند، مقدار ثابتی را تامین می کنند اما از سوی دیگر مواد اولیه برای تولید ضروری است. با نرخ ارز خریداری می شود خرید آزاد در واقع این مشکل یکی از مشکلات اساسی صنایع کشور به ویژه صنعت متالورژی است که باید ارز حاصل از صادرات را به عنوان مالیات در سامانه نیما تامین و مواد اولیه را تامین کند. با ارز آزاد
اما پیامدهای این رویداد چیست؟ بدون شک اولین تاثیر این موضوع افزایش قیمت تمام شده محصول خواهد بود که رقابت پذیری در بازارهای صادراتی را نیز پوشش می دهد. از سوی دیگر این تصمیم بر حجم صادرات نیز تاثیر می گذارد که باعث کاهش درآمدهای ارزی کشور از صادرات غیرنفتی می شود.
در نتیجه، این تصمیم بدون ارزیابی کارشناسی میتواند صنعت فولاد و بازارهای صادراتی را که تحت تحریمها به سختی به سود خود رسیدهاند، تحت تأثیر قرار دهد.
اما در این بین فولادکاران بر این عقیده هستند که اگر ارز حاصل از صادرات با قیمت ثابت در سامانه نیما عرضه شود، قیمت مواد اولیه نیز به همین ترتیب تعیین شود.
البته مشکلاتی که به وجود آمده به دلیل قیمت گذاری دستوری و دخالت دولت در بحث عرضه و تقاضا است، وقتی به سمت بازار آزاد حرکت می کنیم، تقاضا و عرضه خودشان قیمت ها را تعیین می کنند.
اگر صنایع کشور از جمله صنعت فولاد از نگاه بخشنامه ای مدیریت شوند، امید چندانی به توسعه تولید و صادرات نیست، در نتیجه شاید مهم ترین گام، بازنگری در نقش دولت باشد.